نت های رایحه: درخت سدار

درخت سدار (Cedrus) یک درخت مخروطی از خانواده پیناسه(Pinaceae) است و یکی از اولین نت های معطر است که انسان در تولید عطرها و ترکیبات معطر استفاده کرده است. رایحه چوبی طبیعی آن، با ذائقه های ادویه جات و رزین های معطر، با بسیاری از نت ها و ترکیبات به خوبی در هم می آمیزد و به همین دلیل در ترکیبات عطر های بی شماری وجود دارد. درخت سدار تقریباً در سراسر جهان رشد می کند اما بیشتر در کمربند هیمالیا و دریای مدیترانه رایج است.

تاریخچه استفاده از سرو برای اهداف مختلف مقدس و زمینی به دوران باستان باز می گردد و بسیاری از تمدن ها آن را هدیه ای قابل توجه از طبیعت می دانستند. در مصر باستان، آن را به عنوان سمبل بهشت، زمین و جهان زیرین در نظر می گرفتند. مانند خود درخت که ریشه های خود را از زیر جهان زیرین بیرون می کشد و آسمان را با دستان بلند سایبانش لمس می کند، عطر درخت سدار با طراوت و ذات و هوای زمین در ارتباط است. بوی سدار با هر آنچه که مصریان باستان مقدس می دانستند همراه بود، آنها همچنین از روغن عصاره آن برای مومیایی کردن اجساد استفاده می کردند. درخت سدار لبنانی همچنین در کتاب مقدس به عنوان ماده اولیه برای ساخت معبد سلیمان ذکر شده است.

سدار به دلیل خاصیت تسکین دهنده و آرامش بخش استثنایی هنگام استنشاق آن، در صنعت چوب، دارو و آروماتراپی کاربرد دارد. سدرول (Cedrol)، یکی از ترکیبات اصلی است و در ترکیبات وظیفه پوشاندن بوهای ناخوشایند را بر عهده دارد.

انواع مختلفی از درخت سدار وجود دارد: اطلس، هیمالیا، لبنان و سدر قبرس. گونه ها از نظر ارتفاع درخت، رنگ و بافت پوست، بلکه شکل سوزنی برگ ها نیز متفاوت است. محبوب ترین نوع، سدار لبنان است که اغلب در کتاب مقدس ذکر شده و توسط مسیحیان در سراسر جهان مقدس به حساب می آید. بنا به دلایل نامعلوم، این گونه منقرض شده است، شاید به عنوان مسیحیان واقعی بدانند که هم اکنون بیش از یکصد عدد از این درخت مقدس در جهان وجود دارد. به همین دلیل، روغن ضروری سدر لبنان تقریباً هرگز برای نیازهای صنعت عطر استفاده نمی شود.

روغن سدار اطلس اغلب در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد و دارای تنوع زیادی است و مطمئناً زیباترین و معتبرترین عطر سدار را می بخشد. کاربرد آن در صنعت عطر بسیار گسترده است و به عنوان یک ترکیب ثابت و پایه در ترکیبات گل و چوبی بسیار عالی است. روغن اطلس یک ماده عطر گران نیست و تقریباً تمام تولیدات از مراکش تهیه می شود، جایی که این نوع از سدار می روید. عصاره با تقطیر بخار تحت فشار بدست می آید. روغن بدون چربی مانند بسیاری از روغنهای معطر بوی دلپذیری ندارد، اگرچه با رقیق کردن آن روغن بویی مانند یک مداد تازه تراشیده شده می دهد که همه ما از روزهای مدرسه به خاطر می آوریم. هنگامی که روغن معطر بیشتر رقیق می شود، حتی به نظر می رسد مانند اسانس گلهای میموزا و بومادران رایحه عصاره نیز بهبود می یابد.

بر اساس نیاز صنعت عطر، اسانس حاصل از به اصطلاح سدار ویرجینیا (juniper) نیز حائز اهمیت است. معمولاً می توان بر اساس هماهنگی سدار، مرکبات و رایحه های گیاهی آن را در ترکیبات معطر مردانه، چوبی ترکیب کرد. این روغن ضروری به اندازه روغن سدار اطلس یا هیمالیا چسبناک نیست: بسیار انعطاف پذیر است و رایحه ای دلپذیر، ملایم و کمی متعادل کننده دارد.

سرج لوتن (Serge Lutens) یک بار به مراکش سفر کرد و یک درخت سدار را در آنجا یافت. در اولین نفس از رایحه قوی این درخت مقدس، او عاشق طبیعت عجیب و غریب و پیچیده آن شد. در دهه نود قرن گذشته او اولین عطر خود را با یک نت معطر سدر تولید کرد.

روغن اساسی دیگری که ارزش ذکر کردن را دارد از تگزاس می آید و امروزه بسیار بیشتر از هر روغن سدر دیگر فروخته می شود و بخشی ضروری از انبار هر عطر ساز است. دارای رایحه ای دلپذیر چوبی، شیرین، کمی تند و دودی است و در بعضی مواقع یادآور بوی مدادهای گرافیتی تازه خریداری شده است. پس از مدتی، رایحه دلپذیر آن شیرین تر و متعادل تر می شود و بین روغن سدار ویرجینیا و روغن سدار تگزاس تفاوت قابل توجهی وجود دارد.

سدار، به عنوان یک نت رایحه، در حال حاضر یکی از مهمترین و پر طرفدارترین نت ها در عطرهای شناخته شده است. بعضی اوقات، به دلیل تقاضای زیاد، از نت های معطر مصنوعی سدار به جای روغن سدار طبیعی استفاده می شود. با این وجود، هرچه منشأ آن باشد ترکیب رایحه سدار با وِتیوِر، چوب صندل و نعنا هندی یک ترکیب بی نظیر ومعطر است که اکثر افراد خیلی سریع با استشمام آن را تشخیص می دهند. رایحه سدار بسیار عمیق، کمی تاریک و گرم است، اما پرتحرک و پرتلاطم است و این مهمترین چیزیی است که در عطرهای تابستانی لازم و ضروری است. اگرچه گونه های کمیاب سدار به آرامی از سیاره ما ناپدید می شوند، گونه های خاصی مانند سدار ویرجینیا یا تگزاس به ما اجازه می دهد تا از این عطر مقدس لذت ببریم که هزاران سال است حواس و تخیل انسان را مجذوب خود کرده و به ما یادآوری می کند که حتی اگر ریشه های عمیقی در زمین داشته باشیم، این ما هستیم که می تواند به بهشت را بسازد کند.

لیست عطر هایی که نت های رایحه سدار دارند:

April Aromatics Precious Wood

Armani Privé Cedre Olympe

Avon Timeless

Azzaro Visit

Bentley for Men

By Kilian Straight to Heaven

Byredo Super Cedar

Cartier Declaration

Christian Lacroix Tumulte Pour Homme

Comme des Garcons Sequoia

Comme des Garcons Wonderwood